Jak działa ustawa o konfiskacie samochodu, czy ma ona zastosowanie?

Prowadzenie auta po alkoholu to brak odpowiedzialności – niby każdy o tym wie, a jednak policja wciąż zatrzymuje pijanych kierowców i odbiera im pojazdy. Nieznajomość prawa nie zwalnia z konsekwencji, dlatego warto wiedzieć, że w 2024 roku przepisy zostały zaostrzone. W tym artykule wyjaśniamy, jak działa ustawa o konfiskacie samochodu i kiedy ma ona zastosowanie?
Co przepisy mówią o konfiskacie samochodu?
Od 14 marca 2024 roku w Polsce obowiązują nowe przepisy dotyczące odbierania pojazdów kierowcom prowadzącym po alkoholu. Zmiany wprowadzone nowelizacją Kodeksu karnego z 7 lipca 2022 roku dodały art. 44b, który nakazuje przepadek auta w określonych sytuacjach. Wcześniej sądy mogły, ale nie musiały orzekać konfiskaty pojazdów, co oznaczało, że decyzja zależała od okoliczności sprawy. Teraz, jeśli kierowca zostanie zatrzymany w stanie nietrzeźwości, w niektórych przypadkach sąd jest zobowiązany do przejęcia pojazdu na rzecz Skarbu Państwa. Nowe regulacje dotyczą zarówno Polaków, jak i obcokrajowców poruszających się po polskich drogach, niezależnie od tego, czy ich samochód jest zarejestrowany w kraju, czy za granicą.
Kiedy grozi konfiskata samochodu?
Konfiskata samochodu następuje głównie wtedy, gdy kierowca prowadzi pod wpływem alkoholu i przekracza dopuszczalne limity. Jeśli badanie wykaże 1,5 promila lub więcej, auto jest automatycznie przejmowane przez Skarb Państwa. W sytuacji, gdy kierowca ma od 0,5 do 1,5 promila i spowoduje wypadek, sąd może również zdecydować o przepadku pojazdu. Powtórne prowadzenie auta po alkoholu, gdy zawartość wynosi co najmniej 0,5 promila, także skutkuje jego utratą.
Jeśli samochód nie należy do sprawcy, konfiskata nie jest możliwa, ale sąd może nakazać zapłatę kwoty odpowiadającej jego wartości. W takiej sytuacji warto skonsultować się z doświadczoną kancelarią prawną specjalizującą się w prawie karnym dla cudzoziemców, która dokładnie przeanalizuje sprawę i może reprezentować klienta przed organami ścigania.
Czy można uniknąć konfiskaty samochodu?
Przestrzeganie przepisów drogowych to jedyny sposób, aby uniknąć utraty samochodu na mocy nowych regulacji. Sprzedaż pojazdu przed wydaniem wyroku nic nie zmienia, ponieważ sąd może nałożyć obowiązek zapłaty jego równowartości. Jeśli cudzoziemiec prowadzi auto służbowe, wynajęte lub należące do członka rodziny, pojazd nie zostanie przejęty przez państwo, ale kierowca i tak musi zapłacić jego wartość. Przy stężeniu alkoholu powyżej 1,5 promila decyzja o przepadku samochodu jest obowiązkowa, więc nie ma możliwości jej uniknięcia przez negocjacje czy odwołania. Nowe przepisy obowiązują wszystkich, niezależnie od narodowości, więc obcokrajowcy muszą liczyć się z takimi samymi konsekwencjami jak polscy kierowcy.
Jak przebiega konfiskata samochodu?
Gdy policja zatrzymuje nietrzeźwego kierowcę, może zabezpieczyć jego samochód, jeśli badanie wykaże przekroczenie dopuszczalnej normy alkoholu. Pojazd zostaje wtedy odholowany na policyjny parking, a funkcjonariusze sporządzają dokumentację i przekazują sprawę do prokuratury. Następnie sprawa trafia do sądu, który analizuje dowody i wydaje wyrok. W przypadku obowiązkowego przepadku samochód przechodzi na własność Skarbu Państwa i może zostać sprzedany lub przekazany instytucjom publicznym.
Coraz częściej dochodzi do przypadków konfiskaty aut należących do cudzoziemców prowadzących po alkoholu. Przykładem jest sytuacja z marca 2024 roku, kiedy w Zakopanem policja zatrzymała obcokrajowca, który miał ponad 2 promile alkoholu we krwi. Po przeprowadzeniu badania funkcjonariusze zdecydowali o natychmiastowym odholowaniu pojazdu na policyjny parking, a następnie przekazali sprawę do prokuratury.
Z danych z początku marca 2025 roku wynika, że tuż po wejściu w życie nowych przepisów policja przejęła około 7 tysięcy samochodów od kierowców, którzy prowadzili po alkoholu. To dowodzi, że konfiskata pojazdów nie jest tylko teorią, ale realnie stosowaną sankcją. My zalecamy w tej sytuacji kierować się rozwagą i zdrowym rozsądkiem – jeśli piłeś alkohol, nie wsiadaj za kierownicę!